جوش شیرین یا بی کربنات سدیم 

جوش شیرین یکی از مهم ترین و کاربردی ترین مواد صنعتی به حساب می آید. در صنایعی مانند صنایع آرایشی بهداشتی، صنایع غذایی از این ماده پرمصرف استفاده می شود. در صابون ها و مواد شوینده از بی کربنات سدیم استفاده می شود. اگر شما هم می خواهید بدانید که چه تفاوتی بین سدیم بی‌کربنات و جوش شیرین وجود دارد تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

بی کربنات سدیم و یا همان جوش شیرین معمولا در پخت و پز و آشپزی به عنوان یک عامل خمیرکننده مورد استفاده قرار می گیرد. در هنگام واکنش با اسید، دی اکسید کربن آزاد می شود که در نهایت منجر به انبساط خمیر می شود و بافت و دانه مشخصی را در کیک ها، نان های سریع و سودا و دیگر غذاهای پخته و سرخ شده به وجود می آورد.

جوش شیرین

جوش شیرین چیست و بی کربنات سدیم چیست؟ ( بررسی آنها )

سدیم بی کربنات نمکی از یک کاتیون سدیم Na+  و یک آنیون بی کربنات HCO3-  تشکیل شده است. در واقع باید بدانید که نام دیگر جوش شیرین، سدیم بی کربنات است و تفاوت آنها تنها در نام است. فرمول شیمیایی آن NAHCO3 است. ماهیت اصلی بی کربنات سدیم و جوش شیرین کاملا یکسان است و در هنگام خرید جوش شیرین تنها باید به گرید آن توجه داشته باشید، زیرا دارای گریدهای متفاوتی است.

اگر در مورد ظاهر این ماده بخواهیم بگوییم باید بدانید که بی کربنات سدیم یا همان جوش شیرین یک جامد سفید رنگ کریستالی است، البته معمولا به حالت پودر است و طعم کمی شور دارد و در نهایت ترکیبی قلیایی می‌باشد. این ترکیب قلیایی برای خنثی کردن اسید بهترین گزینه است. همین موضوع باعث می شود تا در درمان بسیاری از بیماری ها مانند سوزش معده بتوان از بی کربنات سدیم استفاده کرد. در واقع جوش شیرین ترکیبی نمکی است. بع طور کلی می توانیم تفاوت جوش شیرین و بی کربنات سدیم را تنها در درجه خلوص و نام آنها بدانیم، زیرا ماهیت این دو کاملا یکسان است.

ساخت جوش شیرین خانگی

این ماده باید با اسید موجود در دستور غذای شما واکنش نشان دهد تا باعث فعال شدن آن شود. منظور از اسید در این واکنش، مواد غذایی است که دوغ، ماست، خامه ترش، سرکه و غیره دارد. برای امتحان کردن این موضوع می توانید جوش شیرین را به سرکه اضافه کنید. در این صورت متوجه می شوید که حالت حباب ایجاد می شود. به این واکنش، واکنش اسیدی گفته می شود.

حال می خواهیم بدانیم که چگونه یک جایگزین برای آن درست کنیم؟ در دستور غذای مورد نظر خود، به ازای هر 1 قاشق چایخوری جوش ، آن را با 4 قاشق چایخوری بیکینگ پودر جایگزین کنید.   بنابراین 4 برابر مقدار مورد نیاز بیکینگ پودر استفاده کنید. نسبت 1:4 است.

روش دیگر برای ساخت این پودر استفاده از ترکیبی اعم از آب، سدیم کلراید، کربن دی اکسید و آمونیاک است. کافی است این مواد را درون ظرف مورد نظر بریزید. مرحله بعدی باید به این مواد حرارت بدهید. سپس متوجه خواهید شد که از آن رسوبات سدیم بی کربنات ایجاد می شود. به این نوع روش فرآیند سلوی گفته می شود. بسیاری از افراد از این روش استفاده می نمایند.

گرم کردن بی کربنات باعث می شود که از بی کربنات سدیم به کربنات سدیم تبدیل شود که نمک قلیایی قوی تری به حساب می آید. برای کاربردهایی که به نمک قلیایی قوی نیاز است، مانند تهیه نودل رامن، جوش شیرین پخته شده بسیار مفید است.
ماده را را از فر خارج کنید و اجازه دهی تا خنک شود، سپس آن را در ظرف دربسته نگهداری کنید. در این زمان بدون دستکش و نکات ایمنی با این ماده کار نکنید.

جوش شیرین برای چی خوبه؟

اگر بخواهیم در مورد فواید جوش شیرین صحبت کنیم، اندازه یک کتاب سخن وجود دارد. اما در ادامه به بررسی برخی از فواید جوش شیرین می پردازیم.

  • جوش شيرين معجزه كننده اي براي گلو درد

يكي از شايع ترين دردها بخصوص در سرماخوردگي و آنفولانزا، گلودرد است. براي خلاص شدن از گلودرد راهكارهاي سنتي مانند استفاده از جوش شيرين مورد استفاده قرار مي گيرد. گلودرد همراه با التهاب، خارش و درد است. براي راحت شدن از اين درد بهترين راهكار استفاده از روش خانگي جوش شيرين است. در اين راستا تنها كافي است يك فنجان آب گرم را درون ليوان بريزيد. سپس نصف قاشق چايخوري نمك و نصف قاشق چايخوري جوش شيرين اضافه كنيد. به خوبي مخلوط نماييد. اين تركيب را در طي روز ٣ الي ٤ بار تكرار كنيد.

  • جوش شيرين براي عفونت ادراري

معمولا عفونت باكتريايي اعم ازعفونت ادراري براي بسياري از افراد پيش مي آيد. اين عفونت تاثير زيادي بر روي دستگاه ادراري دارد كه توام با درد است. براي رفع درد ناشي از عفونت ادراري، جوش شيرين بسيار كمك كننده است. تنها كافي است يك قاشق چايخوري جوش شيرين را به يك فنجان آب اضافه كنيد. توصيه مي شود تا اين تركيب را با معده خالي بنوشيد. اين تركيب خيلي راحت سوزش و درد را از بين ميبرد. اسيديته ادرار كه عامل اصلي درد مي باشد را كاهش مي دهد.

  • از بين بردن جوش هاي سرسياه با جوش شيرين

اگر شما هم داراي جوش هاي سرسياه هستيد، جوش شيرين هم مانند اسكراب ها بسيار مفيد است. جوش شيرين به راحتي به مرور زمان جوش هاي سرسياه را به خوبي از بين مي برد. يك قاشق چايخوري جوش شيرين و يك قاشق چايخوري شكر را با مقداري آب تركيب نماييد تا مخلوطي خميري ايجاد شود. سپس اين تركيب را بر روي مناطق داراي جوش ماساژ دهي و پس از مدتي شستشو دهيد. به طور كلي بايد بدانيد كه جوش شیرين داراي خواص ضدالتهابي است و درد و تورم را كاهش مي دهد. در نتيجه بهترين ماده براي درمان درد و تسكين آن است.

  • درمان گرفتگي بيني با جوش شيرين

يكي ديگر از خاصيت هاي جوش شيرين درمان گرفتگي بيني است. اگر به هر دليلي بيني شما گرفته است، ميتوانيد در بخور از جوش شيرين استفاده كنيد تا گرفتگي بيني خود را سريع از بين ببريد.

  • روشن كردن رنگ لب با اثر شگفت انگيز جوش شيرين

حتما شما هم در مورد اثر پاك كنندگي حرفه اي جوش شيرين اطلاعاتي داريد. در واقع جوش شيرين مانند اسكراب عمل مي كند. اگر متوجه تيره تر شدن رنگ لب خود شده ايد، تنها كافي است جوش شيرين را با كمي عسل مخلوط نماييد و تركيب را بر روي لب خود قرار دهيد. تنها ٣ الي ٤ دقيقه براي ماندگاري اين تركيب بر روي لب كافي است تا متوجه اثر بي نظير آن شويد.

  • شستشوي ميوه و سبزي با جوش شيرين

اگر تمايل داريد تا ميوه ها و سبزي ها به خوبي ضدعفوني شوند، يك ظرف آب برداريد و يك قاشق جوش شيرين بر روي آن بريزيد. نياز است تا ميوه و سبزيجات به مدت ١٥ دقيقه در اين محلول باقي بمانند.

  • براق كردن بدليجات جوش شيرين

براي براق كردن بدليجات يكي از ايده آل ترين گزينه ها است. به اين منظور نياز به يك ظرف آلومينيومي به همراه آب، سركه سفيد و جوش شيرين است. در مدت زمان كوتاهي متوجه تغييرات و زيبايي بيشتر بدليجات و نقره جات خود خواهيد شد.

  • باز كردن گرفتگي سينك ها

اين گرفتگي ها در بسياري از خانه ها ايجاد مي شود. در اين بين استفاده از محلول آب، سركه و جوش شيرين مانند معجزه عمل مي كند و سريعا گرفتگي را از بين مي برد.

  • مبارزه با بوي بد كفش

جالب است بدانيد كه جوش شيرين نه تنها براي از بين بردن بوي عرق بلكه حتي براي از بين بردن بوي بد كفش هم مورد استفاده قرار ميگيرد و كاملا موثر است. تنها بايد دو قاشق غذاخوري جوش شيرين را در پارچه هاي مختلف بريزيد و گره بزنيد. هر كدام را در يك كفش قرار دهيد تا بوي بد آن را از بين ببرد.

جوش شيرين براي پوست

شايد شما هم شنيده باشيد كه جوش شيرين براي پوست بسيار مفيد و موثر است. در واقع جوش شيرين داراي خواص ضدباكتريايي است. براي كساني كه داراي شرايط پوستي خاص مانند آكنه، پسوريازيس و اگزما هستند، يكي از بهترين گزينه ها است. اين عنصر كليدي در بسياري از آشپزخانه ها وجود دارد، زيرا در انواع مواد غذايي هم كاربرد دارد. در كل جوش شيرين ماده اي بسيار پركاربرد است و حتي براي تميز كردن خانه هم از آن استفاده مي شود. بسياري از افراد از جوش شيرين براي رهايي از چندين بيماري پوستي استفاده مي نمايند. در ادامه اين مطلب با ما همراه باشيد تا به بررسي فوايد جوش شيرين براي پوست بپردازيم.

7 بيماری پوستي كه با جوش شيرين بهبود مي يابند

  1. آكنه

جوش شيرين ضد عفوني كننده اي طبيعي با خواص ضد باكتريايي است. در زماني كه به صورت موضعي مورد استفاده قرار مي گيرد، باعث كاهش باكتريايي مي شود كه موجب ايجاد آكنه مي شوند. البته توصيه ميكنيم كه براي صورت از جوش شيرين استفاده نكنيد. براي جوش هاي كمر و بازو اين ماده مناسب تر است.

  1. اگزما

جوش شيرين درمان قطعي اگزما نيست، اما مي تواند به تسكين خارش ناشي از آن بپردازد. گاهي حمام با جوش شيرين مي تواند اثرات مفيدي براي پوست داشته باشد.

  1. پسوريازيس

طبق تحقيقات انجام شده، جوش شيرين زماني كه به عنوان يك خمير موضعي استفاده مي شود، كاربرد خاصي براي پسوريازيس ندارد. اما برخي از افراد معتقد هستند كه پس از حمام با جوش شيرين و بلغور جو دوسر از شر خارش وقرمزي رها مي شوند.

  1. آبله مرغان

حمام جوش شيرين و بلغور جو دوسر باعث كاهش خارش و قرمزي ناشي از آبله مرغان مي شود.

  1. هموروئيد

درد، خارش و التهاب هموروئيد تقريبا درماني ندارد. اما طبق تجربيات حمام جوش شيرين مي تواند در كاهش اين علائم اثرگذار باشد.

  1. ايكتيوز

به آن دسته از بيماري هاي پوستي كه باعث خشكي و ضخيم شدن پوست مي شود، ايكتيوز گفته ميشود. معمولا در اين نوع بيماري ها پوست بدن حالت پوسته پوسته به خود مي گيرد. غوطه ور شدن در آب با جوش شيرين براي اين نوع بيماري ها درماني قديمي و موثر به حساب مي آيد.

  1. نيش پشه

خمير جوش شيرين و آب مي تواند باعث كاهش خارش ناشي از نیش حشرات شود. تنها كافي است تا يك قاشق غذاخوري جوش شيرين را با مقداري آب مخلوط كنيد. خمير به دست آمده را بر روي آن قسمت از پوست كه توسط حشرات گزيده شده، مالش دهيد. اجازه دهيد خمير به مدت ١٠ دقيقه بر روي پوست باقي بماند.

پرسش و پاسخ متداول جوش شیرین :

  • چرا در پخت و پز از سدیم بی کربنات استفاده می شود؟

    حتما برای شما هم پیش آمده است که به فروشگاه های معتبر بروید و به دنبال خرید جوش شیرین باشید. در واقع باید بدانید که این نوع  همان سدیم بی کربنات خالص با گرید خوراکی است. حتی در صنف نانواها هم از جوش شیرین استفاده می شود. این ترکیب به موادی مانند شکر، تخم مرغ، آرد در پخت کیک و شیرینی هم اضافه می شود. زمانی که از این ماده استفاده می شود، گاز کربن دی اکسید آزاد می شود که تاثیر شگفتی در کیفیت پخت و پز دارد. همانطور که توضیح داده ایم، جوش شیرین معمولا به عنوان گرید خوراکی بی کربنات سدیم معروف شده است.

  • جوش شیرین را از کجا تهیه کنیم؟

    این ماده را را می توان از بسیاری از فروشگاه ها و عطاری ها تهیه کرد. برای خرید جوش شیرین به صورت آنلاین حتما باید از سایت ها و مجموعه های معتبر اقدام نمایید.

  • قیمت جوش شیرین چقدر است؟

    ماده ای بسیار ارزان قیمت است و قیمت آن بستگی به عواملی مانند وزن آن دارد. اما به طور کلی این ماده پرکاربرد با قیمتی معقول در بازار عرضه می شود.

  • جوش شیرین از چی ساخته شده است؟

    به طور طبیعی این ماده در چشمه های آب معدنی یافت می شود . به حالت مصنوعی هم از سنتز بی کربنات سدیم تهیه می شود. طی این مراحل به استخراج کربنات سدیم می پردازند و سپس آن به شکل سنگ ترونا مورد استفاده قرار می گیرد. در مرحله بعدی خاکستر سودا در آب حل می شود و با دی اکسید کربن واکنش می دهد.