مشخصات کربنات سدیم
نام انگلیسی: Sodium carbonate
نام رایج: سدیم کربنات
فرمول شیمیایی: Na2CO
Cas number: 497-19-8
30,000 تومان
مشخصات کربنات سدیم
نام انگلیسی: Sodium carbonate
نام رایج: سدیم کربنات
فرمول شیمیایی: Na2CO
Cas number: 497-19-8
مجموعه اَوِسینا شیمی مفتخر است تا خرید سدیم کربنات را با ضمانت اصل بودن و گواهینامه های مربوطه در کوتاه ترین زمان ممکن همراه با بسته بندی مناسب، تقدیم شما عزیزان کند.
سدیم کربنات چیست؟
سودا اش یا کربنات سدیم، یک ترکیب غیرآلی با فرمول Na2CO3 است که به شکل کریستال یا پودر بی رنگ یا سفید تولید میشود. این ماده با نقطه ذوب 851 درجه سانتیگراد و جرم مولکولی 105.988 گرم، به دو دسته سبک و سنگین تقسیم میشود. کربنات سدیم در صنایع مختلف مانند صنایع غذایی، تصفیه آب و تولید مواد شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد.
سودا شستشو یا خاکستر سودا یا حتی کریستال های سودا، نام های دیگری برای کربنات سدیم هستند. این ترکیب معدنی در آب حل می شود و طعم شوری دارد. این ترکیب از دو اتم سدیم، یک اتم کربن و سه اتم اکسیژن به وجود آمده است.
کربنات سدیم به صورت طبیعی در سنگ های مختلفی مانند سنگ ترونا یا ناکولیت یافت می شود. اما معمولترین منبع طبیعی آن، سنگ ترونا یا همان تری سدیم هیدروژن کربنات دی هیدرات است که در منطقه گرین ریور در آمریکا یا استان چینگهای در چین یافت می شود.
علاوه بر منابع طبیعی، کربنات سدیم می تواند به صورت صنعتی نیز تولید شود، به عنوان مثال از طریق فرآیند Solvay. این فرآیند شامل واکنش کلرید سدیم، آمونیاک و دی اکسید کربن برای تولید کربنات سدیم و کلرید کلسیم است. این فرآیند به صورت گسترده در صنعت استفاده می شود. در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا اطلاعات بیشتری به دست آورید.
چه تفاوتی بین سدیم کربنات سبک و سنگین وجود دارد؟
کربنات سدیم دارای دو دسته سبک و سنگین است که هر دو کاربردهای مختلفی دارند. این دو ترکیب از نظر شیمیایی یکسان هستند و تنها در چگالی و اندازه کریستالهایشان تفاوت دارند. خرید سدیم کربنات سبک به شکل یک پودر ریز سفید و بدون بو است و چگالی آن نصف از فرم سنگین آن است. این نوع حاوی کمتر از 0.5 درصد سدیم کلرید است. کربنات سدیم سنگین بیشتر در صنایع مانند شیشهسازی، کاشی و سرامیک استفاده میشود. از آنجایی که سدیم کربنات سبک به عنوان یک ماده شیمیایی در محلول استفاده میشود، کاربردهای مختلفی در صنایع مختلف دارد. حدود 50٪ از تولیدات سدیم کربنات به ساخت شیشه و مواد شیمیایی، 18٪ به سایر صنایع، 10٪ به صابون و مواد شوینده و بقیه به صنایع غذایی و دارویی اختصاص دارد.
ویژگی های کربنات سدیم را بشناسید!
کربنات سدیم دارای ویژگی های مختلفی است که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
ویژگی ها و مشخصات فیزیکی
کربنات سدیم چیست؟ کربنات سدیم به صورت پودر کریستالی سفید رنگ ظاهر می شود. این رطوبت سنجی است، به این معنی که به راحتی رطوبت را از جو جذب می کند و یک محلول آبکی تشکیل می دهد.
نقطه ذوب کربنات سدیم 851 درجه سانتی گراد است. قبل از جوشیدن تجزیه می شود.
چگالی کربنات سدیم 2.53 گرم بر سانتی متر مکعب است.
کربنات سدیم در آب بسیار محلول است. حلالیت با افزایش دما افزایش می یابد.
کربنات سدیم بی بو است.
کربنات سدیم طعم کمی قلیایی دارد.
خواص شیمیایی کربنات سدیم
کربنات سدیم یک باز است که با اسیدها واکنش نشان می دهد و نمک های خنثی تولید می کند.
محلول کربنات سدیم دارای pH حدود 11 است که آن را به قلیاییت می رساند.
واکنش های شیمیایی: کربنات سدیم با اکثر اسیدها واکنش می دهد و باعث تولید گاز دی اکسید کربن می شود.
در دماهای بالا، کربنات سدیم تجزیه می شود و دی اکسید کربن و سدیم اکسید آزاد می شوند.
کربنات سدیم به آسانی باعث جذب رطوبت اتمسفر می شود د و یک محلول آبکی ایجاد می کند.
آشنایی با خطرات کربنات سدیم
خاکستر سودا یا کربنات سدیم، یک ترکیب چند منظوره و پرکاربرد در صنایع مختلف مانند تمیزکننده ها، شوینده ها و کودها است. اما اگر به درستی استفاده نشود، ممکن است خطراتی را به همراه داشته باشد. در این بخش به بررسی مخاطرات ممکن استفاده از خاکستر سودا میپردازیم.
خاکستر سودا ممکن است باعث تحریک و سوزش پوست و چشم شود، به ویژه در صورت تماس مستقیم، بهتر است هنگام استفاده از خاکستر سودا از دستکش و عینک محافظ استفاده کنید. در صورت برخورد، محل آسیب دیده را فوراً با آب بشویید.
خاکستر سودا بسیار خورنده است و میتواند به فلزات مختلف و مصالح ساختمانی آسیب برساند اگر برای مدت زمان طولانی در تماس با آن بماند. به همین دلیل باید از تماس مستقیم با آن پرهیز کرد و در صورت خوردن آن به پزشک مراجعه کرد.
استفاده از مقادیر زیاد کربنات سدیم میتواند به مسمومیت حاد منجر شود. این ترکیب قلیایی قوی میتواند باعث سوزش دهان، گلو و دستگاه گوارش شود. باعث علایم مسمومیت حاد شامل درد شکمی، تهوع، استفراغ، اسهال و مشکلات تنفسی میشود. در حالتهای شدید، مصرف زیاد کربنات سدیم میتواند باعث آلکالوز متابولیک شود که یک وضعیت خطرناک است و به دلیل افزایش قلیایی در خون ایجاد میشود.
همچنین، تنفس غبار یا ذرات کربنات سدیم نیز میتواند باعث سمیت حاد شود. این ترکیب میتواند باعث سرفه، خس خس در سینه و تنگی نفس شود. تعرض طولانی به غبار یا ذرات کربنات سدیم میتواند منجر به مشکلات تنفسی مزمن مانند برونشیت، آسم و آمفیزم شود.
کربنات سدیم باید با دقت دفع شود تا به آبزیان و گیاهان آسیب نرساند. افزایش سطح pH آب و تأثیر بر تعادل زیستگاه های آبی از جمله اثرات آن است. بنابراین، حائز اهمیت است که دفع کربنات سدیم به شیوه ای امن و مسئولانه انجام شود.
کربنات سدیم از خود آتش نمیگیرد، اما میتواند در مواجهه با حرارت، دیاکسید کربن را آزاد کند و در پی آن به عنوان مهارکننده آتش عمل کند. در این حالت، خاموش کردن شعلهها و کاهش سطح اکسیژن میتواند خطر آتش سوزی را افزایش دهد.
کربنات سدیم با مواد شیمیایی دیگر مانند اسیدهای قوی و اکسید کنندهها واکنش داده و ممکن است به یک واکنش گرمازا منجر شود که میزان زیادی گرما تولید میکند و در نهایت ممکن است به انفجار حرارتی منجر شود.
به علاوه، سدیم کربنات دارای تمایل زیادی به جذب رطوبت است و هنگامی که با رطوبت تماس پیدا کند، میتواند محلولی بسیار قابل واکنش از هیدروکسید سدیم ایجاد کند. در صورت واکنش این محلول با مواد خاصی مانند آلومینیوم، میتواند گاز قابل انفجار هیدروژن تولید کند. علاوه بر این، در محیطهای صنعتی، در صورت ترکیب کربنات سدیم با مواد قابل اشتعال مانند محصولات نفتی، ممکن است منجر به آتشسوزی و حتی انفجار شود.
کاربرد خرید سدیم کربنات
خاکستر سودا یا به عبارت دقیقتر کربنات سدیم، یک ترکیب چند منظوره است که در انواع صنایع و همچنین در منازل استفاده میشود. این ترکیب دارای خواص متنوعی است که آن را برای استفاده در صنایع مختلف مناسب میسازد. در این قسمت، به کاربردهای جالب و متنوع کربنات سدیم خواهیم پرداخت.
کربنات سدیم در تولید شیشه استفاده میشود. این ماده به عنوان یک عامل کاهنده دما در فرآیند ذوب سیلیس، که جزء اصلی شیشه است، مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، کربنات سدیم به تنظیم pH در فرآیند تولید شیشه کمک میکند و باعث بهبود شفافیت و کیفیت شیشه تولیدی میشود.
استفاده از کربنات سدیم به عنوان یک ماده اساسی در صنعت تولید مواد شوینده بسیار مهم است. این ترکیب به عنوان یک نرم کننده آب عملکرد دارد و به تمیز کردن لباس ها و سایر مواد کمک می کند. با ترکیب کربنات سدیم با دیگر مواد شوینده، می توان یک محصول پاک کننده کارآمد تولید کرد که به راحتی کثیفی و لکه ها را از بین می برد.
کربنات سدیم در صنایع غذایی نیز به عنوان یک افزودنی مهم استفاده می شود، به ویژه برای تنظیم اسیدیته. این ترکیب به تنظیم pH در محصولات مانند میوه ها و سبزیجات کنسرو شده، آبجو و شراب کمک می کند. همچنین برای بهبود بافت و طعم محصولاتی مانند نودل، نوشابه ها و محصولات پخته نیز استفاده می شود.
استفاده از کربنات سدیم در صنعت تولید کاغذ امری بسیار حیاتی است. این ترکیب به عنوان یک عامل شکستن الیاف سلولزی عمل کرده و خمیری را تولید میکند که به راحتی به کاغذ تبدیل میشود. همچنین، کربنات سدیم در تنظیم pH در جریان تولید کاغذ نقش مهمی دارد، که به تولید کاغذهای مقاوم تر، سفیدتر و با عمر طولانی کمک میکند.
کربنات سدیم در فرآیند تصفیه فاضلاب به عنوان یک تثبیت کننده pH استفاده میشود. این ترکیب به حفظ سطح pH آب تصفیه شده کمک میکند و باعث حذف آلودگیها و مواد زائد میشود. همچنین، کربنات سدیم به حذف یونهای کلسیم و منیزیم از آب کمک میکند و کاهش سختی آب می شود که میتواند از خوردگی و آسیب به تجهیزات و لولهکشی جلوگیری کند.
استفاده از کربنات سدیم به عنوان یک اسمز کلیدی در صنعت تولید منسوجات بسیار مهم است. این ترکیب برای تنظیم pH در فرآیندهای رنگرزی و چاپ پارچه ها استفاده می شود، که به تولید منسوجات با رنگ های زنده و پایدار کمک می کند. همچنین، کربنات سدیم به عنوان یک عامل کاهش وزن استفاده می شود که در حذف نشاسته و دیگر ذرات از پارچه ها برای بهبود جذب رنگ کمک می کند.
کربنات سدیم در صنایع متالورژی نیز کاربردهای زیادی دارد. از جمله استفاده از آن برای تقویت آلیاژهای آلومینیوم، حذف ناخالصی ها از سنگ آهن قبل از ذوب، و تولید ترکیبات متالورژیکی مانند کرومات سدیم که در فرایند آبکاری مورد استفاده قرار می گیرد.
استفادههای بیشماری برای سدیم کربنات در صنعت نفت وجود دارد. این ترکیب برای خنثی سازی و حذف اسیدهای آلاینده از نفت خام استفاده میشود که باعث بهبود کیفیت و کاهش خوردگی در خطوط لوله و پالایشگاهها میشود. همچنین، سدیم کربنات برای پاکسازی گلهای حفاری استفاده میشود که مایعات ضروری برای حفاری چاهها هستند.
این ماده به دلیل ویژگیهای خاص خود، سدیم کربنات در کاربردهای دیگری نیز مورد استفاده قرار میگیرد، از جمله:
در باتریها: به عنوان الکترولیت در برخی از باتریها استفاده میشود.
در محصولات بهداشتی و مراقبت از پوست: در خمیر دندان، دهانشویه و محصولات مراقبت از مو برای تعادل pH استفاده میشود.
در محصولات شوینده: در مواد شوینده مانند پودر شوینده و شویندههای اجاق گاز برای حذف چربی و لکهها به طور موثر استفاده میشود.
در عکاسی: به عنوان یک عامل توسعهدهنده برای ایجاد تصاویر سیاه و سفید در عکاسی استفاده میشود.
واکنش های رایج کربنات سدیم
وقتی سدیم کربنات و اسید کلریدریک با هم ترکیب میشوند، حاصل آن تولید گاز کربن دی اکسید، آب و نمک خوراکی است. این واکنش باعث ایجاد کربونیک اسید میشود که در نهایت به کربن دی اکسید و آب تجزیه میشود. همچنین، سدیم کلراید نیز به عنوان محصول این واکنش تولید میشود. این واکنش به دلیل توانایی از بین بردن اسید کلریدریک، در موارد صنعتی که نیاز به حذف اسید اضافی یا تعادل با تقلیل اسید دارند، استفاده می شود. انجام این واکنش در منزل و بدون دسترسی به تجهیزات مناسب توصیه نمی شود.
وقوع این واکنش منجر به تولید سولفات سدیم، کربن دی اکسید و آب میشود. در این فرآیند، کربن دی اکسید به صورت گازی از محیط واکنش خارج میشود، و نتیجهی آن ایجاد میشود.
چگونگی تولید سدیم کربنات
به طور کلی سدیم کربنات طی دو فرآیند تولید می شود که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
در سال 1861، یک شیمیدان خلاق به نام ارنست سولوی از بلژیک، روشی جدید برای تولید سدیم کربنات ابداع کرد. او از نمک سدیم کلرید و سنگ آهک به عنوان مواد اولیه و از آمونیاک به عنوان کاتالیزور استفاده کرد.
ابتدا، نمک سدیم کلرید در آب حل شده و محلول اشباع نمک تهیه میشود. سپس، واکنش انجام میشود که با عبور از محلول اشباع نمک از برجهای متوالی انجام میشود. در برج اول، حبابهای آمونیاک از پایین به بالا حرکت کرده و توسط محلول آب نمک جذب میشوند. در برج دوم، با تزریق گاز دیاکسید کربن، حبابهای گاز از محلول عبور کرده و سدیم بیکربنات تولید میشود. از تجزیه حرارتی کلسیم کربنات هم ،دی اکسید کربن مورد نیاز برای این مرحله به دست می آید.
هنگامی که سنگ آهک به حرارت گرفته میشود، هم دی اکسید کربن و هم اکسید کلسیم نیز به دست میآید که در فرایند بازیافت آمونیاک استفاده میشود. محصول نهایی این فرآیند شامل سدیم بیکربنات و محلول آمونیوم کلرید است که با عبور از فیلتر، سدیم بیکربنات از آن جدا میشود و به مرحله بعدی تولید کربنات سدیم انتقال پیدا می کند.
در فرآیند اولیه، بیکربنات سدیم با استفاده از روش حرارتی و در دمای حدود 200 درجه سانتیگراد، به کربنات سدیم تبدیل میشود. در این فرایند، آب و دیاکسید کربن از بین میروند و دیاکسید کربن تولید شده به منظور استفاده مجدد، به مرحله اول بازمیگردد.
در این محله، آمونیوم کلرید (نشادر) با اکسید کلسیم که از تجزیه حرارتی سنگ آهک (کلسیم کربنات) به دست می آید، واکنش میدهد و آمونیاک احیا شده وارد مرحله اول واکنش میشود. همچنین محصول جانبی این فرآیند، کلرید کلسیم است که میتوان آن را به فروش رساند.
استحصال سدیم کربنات از منابع طبیعی
از ترکیبات معدنی غنی از سدیم کربنات و سدیم بی کربنات مانند ترونا و نفلین در این روش استفاده میشود. کشورهایی همچون آمریکا و ترکیه با ذخایر فراوان ترونا، از این روش بهره میبرند.
سوالات متداول خرید سدیم کربنات
کربنات سدیم، یک ترکیب شیمیایی است که در انواع غذاها و نوشیدنی ها به کار میرود. از نان تا آب معدنی و غذاهای آماده، این ماده برای حفظ طعم، پایداری و نگهداری استفاده میشود. اما برخی معتقدند که مصرف زیاد آن میتواند سطح کلسترول خون را افزایش دهد. تحقیقات نشان داده است که مصرف کربنات سدیم میتواند باعث افزایش کلسترول بد شود. بنابراین، برای جلوگیری از این اثرات ناخواسته، بهتر است مصرف آن را محدود کرده و به جای آن از روشهای طبیعیتر و سالمتر برای حفظ طعم و پایداری غذاها استفاده کنیم.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.